brać stronę
-
na przeczekanie13.11.200213.11.2002Niektórzy biorą albo dają sobie czasem na wstrzymanie. A czy można wziąć (kogoś) na przeczekanie? Słownik frazeologiczny nie podaje takiego zwrotu. Czy jest więc on (zwrot, nie słownik rzecz jasna) niepoprawny?
-
Niech im kat świeci!4.02.20154.02.2015Szanowni Państwo!
Chciałbym spytać o wyrażenie świecić komuś występujące m.in. w Ogniem i mieczem („Niech im kat świeci”) i w piosence Elekcja Jacka Kaczmarskiego („Poświecimy im”). Od czego wyewoluowało do znanej obecnie, lapidarnej i nieco enigmatycznej formy? Jakie jest dokładne znaczenie czasownika świecić w tym kontekście? Czy różne od znaczeń wymienianych dziś w słownikach?
Dziękuję i kłaniam się -
nie pani, tylko pani profesor12.09.201312.09.2013Witam!
Jestem uczniem liceum i spotkałem się z dziwnymi pretensjami ze strony nauczycieli za nietytułowanie ich „jak należy”. Problem wynikł z sytuacji, w której pewien uczeń w rozmowie z polonistką powiedział (o innej nauczycielce) pani (dajmy na to) Iksińska, na co jego rozmówczyni gwałtownie zareagowała: „Ale co to jest dla ciebie za pani?! PANI PROFESOR Iksińska!”. Chciałbym poznać państwa opinię na ten temat.
Z wyrazami szacunku
B.Ł.
-
Nieszekspirowski 27.04.201627.04.2016Szanowni Państwo!
Z jednej strony jest dopuszczona pisownia małą i dużą literą przymiotników takich jak molierowski (jaki?)/ Molierowski (czyj?), szekspirowski (jaki?) i Szekspirowski (czyj?), jednak w połączeniu z nie WSO podaje tylko nie-Szekspirowski i nie-Molierowski, tymczasem, logicznie rzecz biorąc, forma nieszekspirowski jak najbardziej powinna występować, ba! występować częściej ze względu na znaczenie. Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
Z poważaniem
Agnieszka Buczkowska
-
ni pies, ni wydra
1.04.202224.01.2007Skąd się wzięła wydra w powiedzeniu: ni pies, ni wydra? Skoro np. w języku włoskim, a także niemieckim powiedzenie to ma formę: ni mięso, ni ryba.
-
Nivea i Dove24.01.201424.01.2014Dzień dobry!
Czy zdanie „Smaruje się Dovem” jest poprawne? Wiem, że można powiedzieć „Smaruje się kremem Dove” i będzie to poprawne, ale mam pewne wątpliwości co do pierwszego.
Sytuacja jest łatwiejsza w przypadku nazw własnych, takich jak chociażby Ford („Jadę Fordem”), czy Nivea („Smaruje się Niveą”) – z góry dziękuję za opinię ekspertów w tym temacie. :)
Pozdrawiam serdecznie!
-
obejdziony ponownie4.12.20134.12.2013Chciałbym poruszyć jeszcze raz kwestię imiesłowu biernego od obejść. W wydanym w 1847 r. dziele Teodora Narbutta Dzieje narodu litewskiego w krótkości zebrane… znalazłem następujący fragment: „(…) obrał stanowisko odporne najdogodniejsze, jakie taktyka wojenna może nastręczyć: tył i skrzydła tak były w mocném położeniu, że ani okolonym, ani obejdzionym z tyłu być nie mógł”. Czy Narbutt mógł się spotkać z tą formą gdzieś w piśmiennictwie, czy raczej próbował utworzyć ją sam?
-
obłuda i cynizm1.09.20141.09.2014W poradzie obłuda i cynizm zauważył Pan, że „nie można być jednocześnie obłudnikiem i cynikiem, przynajmniej nie w tej samej sprawie”. Przeszukanie stron WWW pod kątem wyrażeń cyniczny i obłudny oraz obłudny i cyniczny pokazuje jednak, że obłuda i cynizm idą w parze dosyć często, przynajmniej w tekstach. Nawet w ISJP (s.v. obłudny) znalazł się przykład: „Była cyniczna i obłudna”, a w Wielkim SJP wśród typowych połączeń obłudy jest obłuda i cynizm. O czym to może świadczyć?
-
odmiana nazwisk14.03.200714.03.2007Witam serdecznie.
Brałam niedawno udział w dyskusji, w której pojawiła się kwestia odmiany nazwisk. Padło nazwisko Miłek i pytanie, czy odmienia się je, czy nie. Moim zdaniem – tak. Jeśli zapraszamy na urodziny, to:
- Ewę Miłek?
- Adama Miłka?
- Ewę i Adama Miłków?
Czy tak? Według mnie jest to nazwisko, które odmienia się według deklinacji rzeczownikowej. Kwestia ta wzbudziła moją niepewność, ponieważ osoby je noszące twierdzą, iż ich nazwisko się nie odmienia.
Po czyjej stronie stoi prawda? -
Oficjalny słownik polskiego scrabblisty10.10.200210.10.20021. Czy formy takie, jak robiłoś, robiłom, to wymysł scrabblistów, czy też ma to jakieś „głębsze” uzasadnienie?
2. Dlaczego poprawnie jest huj i chuj, a z przymiotników tylko chujowy (według OSPS [Oficjalnego słownika polskiego scrabblisty – Red.])?
3. Dlaczego w słowniku jest np. peugeot, a łada i wiele innych nie?